Cumhuriyetin ilanı ile birlikte Sanayi Devrimi’ne hazırlanan Genç Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün talimatlarıyla önce pilot bölgeler kurulmak üzere Ticaret Odaları oluşturulmaya başlandı. O Dönemde bu pilot bölgeler arasında Malatya’da vardı ve önde gelen tüccarlar o dönemde Oda’nın yetkilisi olma konusunda ikna ediliyordu.

1928’e gelindiğinde harf devrimi ile birlikte Oda kayıtları yeniden tanzim edilmeye başlandı ve tüccarlar yeniden oda ile ilgili çalışmalara başladı. Dönemde sanayi kavramı henüz fazlaca bilinmediğinden odanın işlevi de biraz farklıydı. Mesela Borç para alımlarında Odanın kefaleti büyük önem arz ediyordu.

1938’e gelindiğinde Malatya’nın ilk betonarme binası olan Belediyenin hemen girişinde bulunan küçük bir oda kullanılmak üzere verildi. Ardından ise Belediyenin arkasında bulunan iki katlı binaya geçiş yapılıyordu. 

Bugün yaklaşık 7 bin üyesiyle Malatya’ya hizmet vermeye çalışan Malatya Ticaret ve Sanayi Odası 30 üyesiyle başladığı serüvenini 77 yıl sonra başarıyla sürdürmenin mutluluğunu yaşıyor. Genç Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün ülkenin kalkınması yolunda Sanayinin önemini göz önünde bulundurarak verdiği talimat doğrultusunda oluşturulan pilot bölgeler arasında bulunan Malatya’da bir Ticaret Odası’nın kurulması sevinçle karşılanmıştı. Osmanlı’dan gelen Ahi yan Külliyesi’nin tecrübesini bilen ve Ahilik kültürünü derin bir şekilde beynine nakşeden Malatya esnafı bu yeni oluşumu fazlasıyla benimsemiş ve şehir içinde bulunan esnaflar birer birer kaydını yaptırmaya başlamıştı.

1929 yılına gelindiğinde Malatya’nın tanınmış tüccarlarından Atmalızadelerden Mehmet Faik Efendi odanın ilk başkanı oluyor ancak yer olmaması nedeniyle bir müddet işyerlerinde bu görevi ifa etmeye çalışıyorlardı. İlk etapta sağlanan 30 üye bir müddet sonra 46’ya yükseliyor ve daha sonra bu rakamlar binleri zorlayarak gelişiyordu.

Atmalızade Mehmet Faik Efendi bu görevi ancak üç yıl kadar sürdürüyor ardından yine Malatya’nın tanınmış eşrafından olan Pazarcıbaşılardan Şevket Özpazarbaşı’na devrediyordu. 1938 yılına gelindiğinde 12 yaşlarındaki Abdulhadi Çekirdek’in o zamandan arta kalan anıları arasında Ticaret Odası’yla ilgili şu satırlara yer verilmiş;

“Demekki 1938 yılında ben daha 12 yaşındaydım, 37’de demiryoluna giderek Atatürk’ü karşılamıştık, Ardından yürüyerek şehire kadar geldik. Ticaret Odası o dönemde Belediye’nin giriş kapısının sağındaki küçük odadaydı. Malatya’nın ilk betonarme binası Belediye idi. O dönemde Hükümet Konağı Saray Mahallesinin içindeydi . Ticaret Odası’nın başında da Pazarbaşı ardından da Taşangil vardı. Heybetli adamdı Taşangil iyi bir esnaftı. Malatya’da o dönem hakikaten iyi tüccarlar vardı Mesela Turfandagiller, Bitlisler, Mehmet Kığılı Malatya’nın unutulmayacak esnaflarındandır. Özpazarbaşı ayakkabıcılıkla uğraşırdı. Arta kalan zamanlarında ise Oda ile ilgili faaliyetleri yakından takip etmeye çalışırdı. Esnaf bayağı vardı Tüccar pazarında odaya kayıtlı olanlar çoktu benim bildiğim, Unutmadan söyleyeyim Osmanlı bankası o dönemde şirket hanın içindeydi. 1935 yılında almanlar Malatya’ya geldi ve İnönü’nün talimatıyla büyük bir yol yapma kararı aldılar. Taa istasyondan çöşnük bitimine kadar genişliği 60 metre olan bir yol yapacaklardı ama Malatya ayaklandı bırakmadılar. Sonradan 10-15 metrelik bir yol yaptılar. Şimdi adamların ne demek istediğini insan daha iyi anlıyor galiba. Çuhadar’lar vardı. Çuhadarlar kayısı kralı diye çağırılırdı. O dönemde kayısı çok değerliydi. Yine herhalde 1932 olsa gerek çocuktum hatırlamam söylerlerdi. Bugünkü Tecde’nin Fidanlık yerinde Elektrik Şirketi kurulmuştu. Şirkete tüccarlar ortak oldu. Oda o zaman bayağı bir ortak toplamış diyorlardı.”

O günden bugüne yıllar geçti. O zamandan bugüne tam 13 birbirinden değerli Başkan Malatya’ya hizmet etti. Ticaret ve Sanayi Odasının bugüne gelmesinde hepsi önemli bir katkı sağladı hiç şüphesiz. Bugün binlerce üyesi, kurulan Sanayi Tesisleri, Büyüyen nüfuzu ile Malatya Ticaret ve Sanayi Odası cumhuriyetimizle aynı yaşta olmanın gururunu yaşıyor.

1929’dan 2010’a Başkanlarımız